Wydawca treści Wydawca treści

Hodowla lasu

27.06.2023 | Marcelina Kulwas

Las to blisko 30% powierzchni naszego kraju. Najważniejszą warstwą w zespole leśnym jest warstwa drzew czyli drzewostan. Dla hodowli lasu drzewostan stanowi podstawowe pojęcie i jest główną jednostką do działań. Prace wykonywane w ramach hodowli lasu prowadzą do wykształcenia stabilnych, wielogatunkowych i różnorodnych drzewostanów.

Hodowla lasu jest bardzo rozległym działem, na który składają się:

  • wybór sposobu zagospodarowania, który będzie najkorzystniejszy dla odnowienia i pielęgnowania,
  • selekcja i nasiennictwo,
  • szkółkarstwo leśne,
  • przygotowanie gleby pod odnowienia,
  • odnowienia i zalesienia,
  • pielęgnowanie upraw i młodników,
  • pielęgnowanie drzewostanów,
  • odnowienia i pielęgnowanie różnych gatunków drzew.

Na terenie Nadleśnictwa Sarbia wyodrębniono następujące obiekty bazy nasiennej:

  1. gospodarcze drzewostany nasienne o łącznej powierzchni 96,00 ha, dla gatunków: sosna zwyczajna, dąb bezszypułkowy, brzoza brodawkowata, buk zwyczajny, grab zwyczajny;
  2. drzewo mateczne sosny zwyczajnej zlokalizowane w Leśnictwie Nówki, w oddziale leśnym 253-g-00, zarejestrowane w Instytucie Badawczym Leśnictwa pod numerem 4812;
  3. źródła nasion (czyli pojedyncze drzewa rosnące na obszarach leśnych, z których pozyskujemy nasiona do produkcji leśnego materiału rozmnożeniowego) gatunków: dąb czerwony, klon zwyczajny, klon jawor, olsza szara, grab zwyczajny, lipa drobnolistna;
  4. plantacyjna uprawa nasienna zlokalizowana w Leśnictwie Cisze, w oddziale leśnym 143-f-00, zarejestrowana w Instytucie Badawczym Leśnictwa pod numerem 27, o powierzchni 15,14 ha.

Założone zostały drzewostany doświadczalne, Nadleśnictwo Sarbia uczestniczy w „Programie testowania potomstwa drzew leśnych w Polsce”. W ramach programu założono dwie powierzchnie testujące drzew matecznych sosny zwyczajnej w Leśnictwie Kruszewo i Leśnictwie Nówki, badania prowadzi Instytut Dendrologii PAN w Kórniku. Uczestniczymy również w programie restytucji jarzębu brekini i cisa pospolitego.

Rocznie w szkółce leśnej wysiewamy ok. 50 kg nasion sosny zwyczajnej, które pozyskujemy z wyselekcjonowanych drzewostanów.

Do odnowień i zalesień, które wykonujemy na terenie naszego nadleśnictwa, wykorzystujemy materiał sadzeniowy wyprodukowany w Szkółce Gospodarczej w Jabłonowie. Powierzchnia całkowita naszej szkółki to 924 ar, natomiast produkcja szkółkarska prowadzona jest na 6 kwaterach o łącznej powierzchni 391 arów. Rocznie nasza szkółka produkuje ponad 2,00 miliony sadzonek gatunków lasotwórczych i biocenotycznych.

Roczny rozmiar prac leśnych z zakresu hodowli lasu to:

  1. ok. 1 470 kmtr przygotowania gleby (czyli wykonania orki pługiem leśnym z pogłębiaczem, tak aby orka była na tyle głęboka by umożliwiła odsłonięcie gleby mineralnej oraz tak płytka by w miejscu gdzie wprowadzać będziemy sadzonki, pozostało jak najwięcej próchnicy);
  2. ponad 200 ha odnowień i zalesień (głównym sposobem wprowadzania młodego pokolenia na terenie Nadleśnictwa Sarbia są odnowienia sztuczne, jednak wykorzystujemy również siew nasion sosny zwyczajnej lub w sprzyjających warunkach odnowienia naturalne);
  3. ok. 200 ha pielęgnacji gleby w uprawach leśnych;
  4. ponad 70 ha czyszczeń wczesnych;
  5. blisko 220 ha czyszczeń późnych.

Wychodząc naprzeciw zmian klimatu wykorzystujemy przebudowę jednolitych drzewostanów. Zastępujemy jedne gatunki innymi, które lepiej dostosowują się do istniejącego siedliska, dzięki czemu las staje się odporniejszy.